,, Świat zza krat..."

,,Świat zza krat”

W Polsce istnieje 70 aresztów śledczych oraz 87 zakładów karnych. Bardzo często ów pojęcia są stosowane zamiennie, choć to dwie zupełnie inne instytucje. Czym zatem się różnią?

Areszt śledczy to jednostka, do której trafiają osoby tymczasowo zatrzymane, a więc osoby podejrzane o popełnienie danego przestępstwa, czyli takie, w stosunku do których dopiero wszczęto postępowanie karne.  Areszty śledcze w Polsce występują w dwóch rodzajach, samodzielne oraz jako oddział zakładu karnego.

W praktyce, areszty śledcze będące osobnymi jednostkami, służą również do wykonywania kary pozbawienia wolności, przejmując funkcje zakładów karnych, z którymi są zbliżone organizacyjnie i pod względem wyposażenia.. W postępowaniu przygotowawczym areszt tymczasowy stosuje sąd na okres nie dłuższy niż 3 miesiące, może być jednak wydłużony na mocy kolejnych postanowień sądu pierwszej instancji właściwego do rozpoznania sprawy wskutek pozytywnego rozpatrzenia wniosku prokuratora. Teoretycznie maksymalny okres wydłużania tymczasowego aresztowania to okres łącznie 12 miesięcy. Trzeba dodać, że zgodnie z Kodeksem postępowania karnego przyczyną złożenia takiego wniosku przez prokuratora jest to, że  “(..)ze względu na szczególne okoliczności sprawy nie można było ukończyć postępowania przygotowawczego w terminie(..)”. Potencjalnego dalszego wydłużenia aresztu (ponad czas 12 miesięcy) dokonuje sąd apelacyjny w okręgu, którego prowadzi się postępowanie na wniosek właściwego prokuratora bezpośrednio przełożonego wobec prokuratora prowadzącego lub nadzorującego śledztwo – jeżeli konieczność taka powstaje w związku z zawieszeniem postępowania karnego, czynnościami zmierzającymi do ustalenia lub potwierdzenia tożsamości oskarżonego, wykonywaniem czynności dowodowych w sprawie o szczególnej zawiłości lub poza granicami kraju, a także celowym przewlekaniem postępowania przez oskarżonego.

W Polsce, a również i w Europie, największym tego typu obiektem jest Areszt Śledczy Warszawa-Białołęka, pojemność jednostki wynosi 1580. Areszt przeznaczony jest dla mężczyzn tymczasowo aresztowanych, skazanych i ukaranych deportowanych z innego państwa na podstawie umów międzynarodowych w tym Europejskiego Nakazu Aresztowania. Dla skazanych wobec, których toczą się postępowania przed sądem w innych sprawach, dla osób odbywających karę pozbawienia wolności po raz pierwszy, dla recydywistów penitencjarnych w warunkach zakładu półotwartego oraz dla młodocianych. Areszt zasłynął również z polskiego filmu Symetria, który był kręcony na terenie tego obiektu.

Jeżeli natomiast mówimy o zakładzie karnym, mamy na myśli jednostkę, do której trafiają osoby skazane prawomocnym wyrokiem sądu, na mocy którego odbywają karę pozbawienia wolności. W Polsce do lat 70 terminem więzienia nazywano nie miejsce przebywania skazanych, lecz sam rodzaj kary, jakim jest pozbawienia wolności. Istnieje kilka rodzajów zakładów karnych. Pierwsze kryterium podziału stanowi typ osadzonych w nich osób, wówczas możemy rozróżnić :

  • zakłady dla młodocianych przestępców;
  • zakłady dla osób po raz pierwszy odbywających karę;
  • zakłady dla recydywistów;
  • zakłady dla osób odbywających karę aresztu wojskowego.

Zakłady Karne mogą być organizowane jako :

  • zakłady karne typu zamkniętego;
  • zakłady karne typu półotwartego;
  • zakłady karne typu otwartego.

Podział zakładów na różne typy różni się między sobą stopniem zabezpieczenia oraz rodzajem izolacji skazanych i wynikającymi z tego ich obowiązkami i uprawnieniami w zakresie poruszania się w zakładzie i poza jego obrębem.

Skazani odbywają w nich karę pozbawienia wolności w jednym z trzech systemów :

  • programowanego oddziaływania;
  • terapeutycznym;
  • zwykłym.

W Polsce największym zakładem karnym jest ZK Wronki typu zamkniętego. Pojemność jednostki wynosi 1486. Jest przeznaczony dla recydywistów penitencjarnych, z oddziałami: dla skazanych odbywających karę w zakładzie karnym typu półotwartego, terapeutycznym dla skazanych z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi lub upośledzonych umysłowo, a także z uzależnieniem od alkoholu albo innych środków odurzających lub substancji psychotropowych.

Z racji, iż jestem studentką pedagogiki specjalnej, specjalizacja Resocjalizacja, w następnym wydaniu, chciałabym podzielić się z Państwem własnymi przeżyciami związanymi z odwiedzinami w jednym z Aresztów Śledczych na terenie Naszego kraju. Bohaterem artykułu będzie 34-letni Andrzej Ł, z którym miałam okazję rozmawiać.

 

B.P.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

*